Cultuurpodium Porgy en Bess
Stichting Porgy & Bess Programma
Noordstraat 52
4531 GJ Terneuzen
Telefoon 0115-613293

Rekening nr: NL49RABO0119855186
KvK. nr.: 22060064
BTW nr.: NL 815845844-B02

Openingstijden:
zaterdag vanaf 13.00 uur
en vóór en na voorstellingen

Het verhaal

Het verhaal achter Porgy en Bess

Kijk hier voor een fotoalbum uit de oude doos.

Filmpje Porgy en Bess 60 jaar

Het begon allemaal in 1944 toen Frank Koulen, met de geallieerden Zeeuws-Vlaanderen hielp bevrijden. Hij kwam in Terneuzen, werd verliefd en trouwde met de Terneuzense Vera van den Bruele. In 1957 begon hij, tegenover de bekende wolwinkel van zijn schoonfamilie, een lunchroom: “Porgy en Bess” was geboren.

Al snel werden de taartjes ingewisseld voor bier en veranderde de lunchroom in een smeltkroes van menig muzieksoort, met als stokpaardje de jazzmuziek.

Streetparade

Frank, zelf een fervent amateur trompettist, introduceerde tijdens de toen populaire Braderie de “New Orleans Streetparade” als eerste in Nederland. Vanaf dat moment was de streetparade een bekend verschijnsel in Terneuzen.

Groten uit de jazzwereld

In de loop der jaren slaagde hij er in vele groten uit de jazzwereld in Porgy en Bess te laten optreden. Oscar Harris en de Twinkle Stars traden regelmatig op voor een volle tent met swingende jongelui. Jimmy Witherspoon gaf een dubbelconcert met tweemaal een uitverkocht huis. Boy Edgar kwam voor een try-out naar Terneuzen met zijn big band waarin alle grote Amerikanen uit Europa speelden. Latere hoogtepunten waren Art Blakey & the Jazzmessengers en het Chet Baker Trio met Philip Catherine en Jean-Louis Rasinfosse. Ook groeide in zijn tijd het Schelde Jazz Festival uit tot een van de topfestivals in het land.

Overlijden

Frank overleed in 1985. Een aantal vrienden wilde niet accepteren dat het Jazzcafé zou verdwijnen, maar niemand wist wat er in het verschiet lag. Men had nog weinig uitgewerkte ideeën over het voortzetten van het café. Het pand was er slecht aan toe en er moest eerst geld komen om het überhaupt te kunnen kopen. Daarna moest het met behulp van vrijwilligers worden opgeknapt en verder worden geëxploiteerd. Er zou weer een Jazzfestival gehouden worden en daarna enkele incidentele concerten.

Een bestuur, een aantal enthousiaste vrijwilligers en een deftig Comité van Aanbeveling met enkele klinkende namen erin vonden elkaar snel. De ideeën bleken een verrassend draagvlak te vinden bij bedrijfsleven, overheden en culturele instellingen. De oorspronkelijk geformuleerde doelstelling, het gebouw binnen 3 jaar in een goede bouwkundige staat zonder hypothecaire lasten in bezit te krijgen, werd met opvallend gemak gehaald. In 1989 werd op een feestelijke bijeenkomst dit feit met alle betrokkenen gevierd.

Er was in korte tijd veel bereikt. Het gebouw werd ingrijpend verbouwd waarbij veel zorg werd besteed om het oorspronkelijke karakter te behouden. Dat is goed gelukt. De geest van Frank is nog steeds aanwezig en iedereen, artiesten en bezoekers, voelen zich altijd op hun gemak in Porgy en Bess. Aanvankelijk bleven de activiteiten beperkt tot jazzconcerten en eenmaal per jaar het Schelde Jazz Festival waarvan Porgy door de jaren heen het middelpunt bleef. Deze activiteiten werden al sinds vele jaren georganiseerd door de Stichting Jazzclub Zeeuwsch-Vlaanderen. Maar er kwamen nieuwe initiatieven. De Stichting Blues Promotion werd opgericht en ging meteen met een enorm enthousiasme aan de slag. Al snel waren er maandelijks blues concerten met een geheel eigen sfeer en een zeer trouw publiek.

Bij de oprichting van de Stichting Porgy en Bess werd besloten om de verschillende activiteiten bij aparte organisaties onder te brengen. Iedere discipline moest een eigen rechtspersoon hebben.

Prometheus

Na enkele jaren kwamen er nieuwe loten aan de stam. Onder leiding van wijlen Roelof Ruules werd Prometheus opgericht. Deze stichting organiseert met groot succes literaire activiteiten. In de loop van de jaren zijn bijna alle belangrijke Nederlandse en Vlaamse schrijvers met veel succes in Porgy en Bess opgetreden.

De avonden zijn vaak helemaal uitverkocht. De directie van het Scheldetheater nam het initiatief om kamermuziek naar Porgy en Bess te brengen omdat de sfeer zich er beter toe leent dan in de grote zaal van het theater. Deze “Open Haard Concerten” zijn sindsdien een vaste waarde in het culturele leven van Terneuzen. Het Scheldetheater is nog steeds een belangrijke ondersteuner van deze concerten.

Freek de Jonge en Youp van ’t Hek deden enkele leesvoorstellingen om hun eerste schetsen van het nieuwe programma te proberen met publiek. De Franse cultuur wordt verzorgd door de plaatselijke afdeling van de Alliance Française. De Toneelgroep Terneuzen brengt al jaren heel mooie stukken in een schitterend decor in de achterzaal. In de loop van de jaren werd de organisatie van het Schelde Jazz Festival steeds omvangrijker  oor geworden dat het bestuur van de Jazzclub Zeeuwsch-Vlaanderen er haar handen vol aan heeft. Er werd een nieuwe stichting in het leven geroepen om de afzonderlijke concerten te organiseren. De Stichting Porgy en Jazz heeft inmiddels een imposante lijst successen op zijn naam. Musici van over de hele wereld kennen het podium en roemen het geweldige publiek en de gastvrijheid van de vrijwilligers.

De programmering is in de loop van de jaren steeds meer uitgebreid en het podium kende een groot aantal hoogtepunten. We noemen er slechts enkele: Betty Carter, Diana Krall, Toots Thielemans, Roy Hargrove (soms ieder jaar wel), Mel Lewis, Al Cohn, Lee Konitz, Freddy Hubbard, Astrud Gilberto, Roberta Gambarini, Hein Van de Geyn, Chucho Valdez maar ook schrijvers als Hugo Claus, Adriaan van Dis, Bernlef, Conny Palmen, Anna Enquist, Cees Nooteboom, klassieke musici als Ivo Janssen, Mathieu van Bellen, Eliane Rodrigues, Marcel Worms, allen roemen de warme sfeer en de hartelijke ontvangst van het podium.

Het heden

Op dit moment vinden in Porgy en Bess gedurende het gehele jaar optredens plaats, gemiddeld twee maal per week. Het gebeurt geregeld dat er meer dan 200 bezoekers worden verwelkomd, soms uit de verre omtrek in België en Nederland. Jazz, blues, literatuur, Franse cultuur, klassieke muziek, lokale bands, toneel komen allemaal aan bod.

De techniek op het podium

De doelstelling van de Stichting Porgy en Bess is om het podium beschikbaar te stellen aan de verschillende organisatoren. Die zijn sinds 2011 verenigd in de Stichting Porgy en Bess Programma. Daarbij is inbegrepen het gebruik van de technische outillage op het podium. Deze is zo langzamerhand van een uitstekende kwaliteit. Er is een schitterende Steinway vleugel uit 1936, bijzonder fraai gerestaureerd en daarna in perfecte staat onderhouden, aanvankelijk door pianotechniek Dijkstra en Ferguson maar sinds hun verhuizing naar het noorden van het land een aantal jaren geleden nu door de voortreffelijke pianostemmer Joop van der Putten.

Porgy en Bess beschikt bovendien over een mooi Pearl jazzdrumstel, een zeer mooie Rubner contrabas uit 1900, een Fender Twin Reverb gitaarversterker en een Eden contrabasbas/basgitaarversterker.

De geluidsinstallatie is in 2000 praktisch geheel vernieuwd door een aantal zeer deskundige vrijwilligers. In 2012 hebben we een nieuwe upgrade van de microfoons en de podiumverlichting kunnen realiseren, gedeeltelijk uit eigen middelen gefinancierd maar ook door een bijdrage van het benefietconcert “Night of the Friends”, een initiatief van Ivo de Zeeuw en Françoise Eier, een forse donatie van Dow Benelux en een genereuze subsidie van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Opnieuw dankzij een schenking van het Prins Bernhard Cultuurfonds kon in 2016 een nieuw mengpaneel worden aangeschaft, bij bijbehorende laptop. Er wordt nog steeds gewerkt aan verdere perfectionering van het systeem maar we kunnen stellen dat het nu voldoet aan de hoogste eisen.

Het gebouw

Met het toenemen van de activiteiten en het voortschrijden van de tijd, er is nu bijna 30 jaar verstreken sinds de eerste verbouwing, nemen de eisen die aan het gebouw gesteld worden toe. De voorgevel is sinds het voorjaar van 2002 voorzien van een schuifpui zodat het cafégedeelte een veel opener aanblik heeft vanaf de Noordstraat. Er zijn in de loop der jaren allerlei aanpassingen gedaan, de laatste in 2008 met een nieuw dak op de middenzaal en een geheel nieuwe luchtbehandeling. Ook is er sinds 2016 een rolstoeltoilet.

De bemanning

Porgy en Bess wordt in principe gerund door vrijwilligers. Zij verrichten bardiensten, kassadiensten, verzorgen de podiumtechniek en verrichten onderhoud. Daarnaast zijn er fotografen, marketing- en communicatiespecialisten, en bestuursleden die de koers uitzetten en financieel beheer doen.

De horeca wordt sinds 2014 in goede banen geleid door beroepskracht Pascal Meijer, en Maja Lemmen. Zij heeft sinds haar jonge jaren onder de hoede van Frank Koulen Porgy en Bess gerund, daarbij bijgestaan door Hanna Zuiderbaan die als een soort supervrijwilliger een belangrijke rol gespeeld heeft bij het reilen en zeilen van de exploitatie.

2017

In 2017 vierde Porgy en Bess het 60-jarige bestaan met een minifestival in april – neem een kijkje in dit album voor de foto’s

Filmpje Maria Markesini

Bekijk hier het fotoalbum van de receptie

Boek

In juni 2018 verscheen het boek ’Porgy in de polder’ van Tjeu Strous, waarin het leven van Frank Koulen wordt beschreven. Het boek is genomineerd voor de Zeeuwse Boekenprijs. Te koop via Boekhandel van de Sande, Terneuzen.

Foto’s (door Jon Slabbekoorn)

Standbeeld Frank Koulen

De gemeente Terneuzen onthulde op 15 september 2018 een standbeeld van Frank Koulen in de Noordstraat. Dankzij een bijdrage van de gemeente en een Rabobank crowdfunding actie, kon dit beeld tot stand komen. Het bronzen beeld is gemaakt door Hannes Verhoeven.

 

 

 

 

Cultuurpodium Porgy en Bess
Stichting Porgy & Bess Programma
Noordstraat 52
4531 GJ Terneuzen
Telefoon 0115-613293

Rekening nr: NL49RABO0119855186
KvK. nr.: 22060064
BTW nr.: NL 815845844-B02

Openingstijden:
zaterdag vanaf 13.00 uur
en vóór en na voorstellingen