Cultuurpodium Porgy en Bess
Stichting Porgy & Bess Programma
Noordstraat 52
4531 GJ Terneuzen
Telefoon 0115-613293

Rekening nr: NL49RABO0119855186
KvK. nr.: 22060064
BTW nr.: NL 815845844-B02

Openingstijden:
zaterdag vanaf 13.00 uur
en vóór en na voorstellingen

Recensies Concerten

‘De Hand van de Beer’, 7 mei 2023
Marietta Petkova- piano
Carel Kraayenhof- bandoneon


foto: Jon Slabbekoorn

Twintig vingers, één kloppend hart

door Jeanette Vergouwen

Mixen klassieke muziek en Argentijnse tango? Jawel, het kan. Tot nu toe leek een gecombineerd optreden van concertpianiste Marietta Petkova, die ontroerend verfijnd Debussy, Chopin en Schumann kan vertolken, en bandoneon speler Carel Kraayenhof een onmogelijkheid. En toch, de gezamenlijke liefde voor de klavierreus Svjatoslav Richter van beide musici leidde tot een samenwerking die heel speciaal uitpakt. Een recital met de titel De Hand van de Beer, verwijzend naar de grote handen van Richter die met zijn extravagante (eigenwijze) interpretaties de harten van muziekliefhebbers veroverde en door zijn publiek op handen werd gedragen, leidde tot een recital waarin klassieke werken en meeslepende volksmuziek samensmelten tot iets nieuws. Een recital dat je, als je van beide genres houdt, gezien en gehoord moet hebben. Zondag 07 mei 2023 in Porgy en Bess Terneuzen vond de Zeeuwse première plaats. Dit programma verdient een tournee door Nederland. Het zou een welkome aanwinst zijn als er van dit recital een CD zou worden gemaakt.
Een extra aantrekkelijk facet van dit recital is dat alle bewerkingen voor piano en bandoneon gemaakt zijn door Kraayenhof en Petkova zelf. Er wordt niet gesleuteld aan de oorspronkelijke composities, niet aan de specifieke stijl van de componisten van barok via romantiek tot en met de ritmisch sterke Argentijnse muziek, wel wordt er een nieuwe dimensie aan toe gevoegd. En door het elan van beide musici wordt het gehalte van de dynamiek behoorlijk opgeschroefd. Bovendien voegden zij aan de klassieke composities een scala van emoties toe.
Meteen in de Sonate van Scarlatti bleek dat de snelle dialoog puntgaaf en stijlvol werd gespeeld met een modern sausje. Maar in de Gigue van Bach werden geen concessies gedaan, onder de dansante snelle loopjes, ingenieus gespeeld door Petkova, produceerde Kraayenhof een aparte soort Basso Continuo die een warme ondergrond vormde. Mijn angst dat er gesleuteld zou worden aan het Andante sostenuto uit Sonate D 960 van Schubert was ongegrond. Wat een droefheid kwam uit deze vertolking, zoals de wanhoop van Schubert net voor zijn dood, beide musici vloeiden samen tot één kloppend hart dat tot tranen toe beroerde. Een niet weg te slikken brok van liefde en melancholie.
Ook in de Kraayenhof-compositie De Hand van de Beer kwam de gezamenlijke liefde voor Richter en de melancholie uit.
In de drie Bach werken vielen de aparte interpretaties op: Het steeds iets anders brengen van de terugkerende thema’s, het met adem spelen door de bandoneon van de aria uit een cantate, het respect van de pianiste voor de tekst, een smeekbede en het strakke ritme van de Siciliano, Een vrolijk werk dat deel 1 mooi afsloot.
Deel 2 bevatte een hommage aan de Argentijnse meesters Garcia en Piazzolla. Hier kon Kraayenhof alle registers van de bandoneon opentrekken. En Petkova bleek een geweldige steunende begeleidster. De twee musici voelden elkaar goed aan, speelden in elkaars verlengde en behielden hun eigen karakter. Ze vertelden zwierig en gloedvol het emotionele tangoverhaal.
Even werd teruggeplooid naar Bach waarin het respect voor de polyfonie en frasering mooi overkwam. Soledad en La muerte del ángel van Piazzolla waren heerlijke afsluiters, puntgave fugatische momenten en hartverwarmende zwierige ritmes. De toegift het langzame deel uit het Bach/Marcello hoboconcert, opgedragen aan hen die niet meer onder ons zijn, bracht weer de diepe intense emotie terug.
Mis in het seizoen 2023-2024 dit recital niet!

 

 

 

‘Der Friede sei mit dir’, 5 maart 2023

Peter Kooij- bas

ensemble l’ Armonia sonora:
– Mieneke van der Velden, viola da gamba
– Leo van Doeselaar- orgel
– François Fernandez- viool
– Marlotte van ’t Hoff- sopraan

fotografie Evelien Verhulst

Werken van Bach, Telemann en Buxtehude

Bach en Barokmuziek, wat wenst een mens nog meer…..
door Jeanette Vergouwen

Ooit zei een muziekliefhebber tegen mij: ‘Zelfs als ze Bach van achteren naar voor zouden spelen, het klinkt altijd goed en ik vind ook dat nog mooi’. Mozart speelde een partituur een keer, nadat hij hem op zijn kop had gezet. Ook toen was iedereen tevreden.
Een uitvoering met werken van Buxtehude, Telemann en Bach schept hoge verwachtingen, maar die werden volledig ingelost door topmusici die hun sporen al jaren verdiend hebben.
In Porgy en Bess traden zondag 5 maart 2023 de bas Peter Kooij, gambiste Mieneke van der Velde, organist Leo van Doeselaar, violist François Fernandez en sopraan Marlotte van ’t Hoff, op. De naam van het ensemble is goed gekozen, met deze musici is een prachtig klinkende harmonie gegarandeerd.
De Triosonate van Buxtehude klonk in de langzame delen intens en in de snelle delen kwam de virtuositeit van de musici uit. Een mooie warme klank door de gamba en licht vloeiende toon door de viool en een inspirerende ondersteuning door het orgel. En hoe verrassend was het slotdeel Lento dat na een virtuoos gespeeld Presto alleen bestond uit een dalende melodielijn die muzikaal opgelost werd in de slottoon.
Fenomenaal was de Sonate BWV 1027 van Bach. Een helder staaltje van polyfonie. De gamba nam de eerste stem voor zijn rekening en Mieneke van der Velde speelde de melodielijnen, en vooral de lange noten intens en virtuoos. Het orgel heeft de moeilijke opdracht om de tweede en de derde stem te spelen. Hoe knap en overtuigend slaagde Leo van Doeselaar daarin, hoe helder klonken de kleine trillers en hoe prachtig vulden de instrumenten elkaar aan.
De instrumentale werken waren een aangename afwisseling met de vocale composities. Ook kreeg het publiek een mooie illustratie van de verschillende vormen van een cantate voorgeschoteld. Het publiek zat te genieten van de instrumentale introducties. Natuurlijk wilde het ook bas Peter Kooij te horen. De samenwerking van L’Armonia Sonora en Peter Kooij is een perfecte klik. De cantates van Telemann zijn totaal anders dan die van Bach, het was opvallend hoe soepel de stem van Kooij nog steeds klinkt en goed zijn dictie nog steeds is. In de aria van Telemann en de cantate van Bach werd deze nog duidelijker en voegde hij een extra kleur aan zijn stem toe.
In de recitatieven werd hij mooi begeleid door de basso continuo, vooral in de delen als het recitatief secco eindigde met twee zinnen accompagnato.
Boeiend was de inbreng van de pardessus de viole (kleinste gamba) in de cantate ‘Die Hoffnung ist mein Leben’ van Telemann, maar ronduit verbluffend was de uitvoering van de Aria ‘Machet mir das Sterbebette’ (uit Geistliche Arien). Zo innig en zo diep emotioneel doorvoeld.
Het recital werd afgerond met de Cantate ‘Der Friede sei mit dir’ van Bach. Dat vredige gevoel kreeg je meteen in het recitatief en de droefheid kwam extra uit in de aria ‘Welt ade’, met een mooie inbreng door sopraan Marlotte van ’t Hoff, die een koraal in de aria verweefde. Peter Kooij bewees in deze aria dat de Bachpartituren voor hem geen geheimen hebben.
Een recital met dergelijke topmusici is een weldaad. Een warm muzikaal bad. Alle emoties kwamen aan bod, van verdriet tot en met pure verrukking.

 

 

 

Kerstrecital 2de Kerstdag, 26 december 2022

Maria Milstein viool en Hanna Shybayeva piano
werken van Mozart, Bach, Silvestrov en Prokofiev

ontroerend en muzikaal doorvoeld Kerstrecital
Jeanette Vergouwen-de Caluwe

Na alle glitter, volle magen en kerstwensen, is het kerstrecital op tweede kerstdag in Porgy en Bess Terneuzen al jaren een moment van rust, bezinning en warmte. Na twee jaar zonder recital, vanwege Corona lockdowns, werd de draad weer opgenomen door violiste Maria Milstein en pianist Hanna Shybayeva. Zij brachten een knap opgebouwd programma, waarin verschillende muziekstijlen aan bod kwamen.

De sonate in Bes voor viool en piano schreef Mozart in 1784 voor de violiste Regina Strinasacchi. Milstein en Hanna Shybayeva verzorgden een stijlvolle interpretatie. Na de prachtige prelude viel de zacht, strelende melodielijn van de viool op en de evenwichtige samenwerking tussen de twee musici. In het Andante met een sombere sfeer was de muzikale passie voelbaar en het Allegretto in rondovorm met ingenieuze vondsten en verrassingen zorgde voor een feeststemming. Meteen was duidelijk dat er deze middag met passie en finesse gespeeld werd. Heerlijk die afwisseling van hard en zacht, de abrupte stiltes, de pregnante akkoorden en de vlotte en vloeiende loopjes.

De bewerking van de bekende aria Schafe können sicher weiden (Bach) van Egon Petri werd door Shybayeva genuanceerd gespeeld. Zij wist met een sobere pedaalwerking de tonen net iets meer mee te geven waardoor de melodie aan kracht won en het karakter van het klavecimbel (korte tonen) behouden bleef.

De tweede vioolsonate BWV 1015 van Bach werd aangekondigd als een verrassingscadeautje voor kerst en jawel, het werd een uitvoering met balsem voor het hart. Bach zorgde in deze vioolsonates voor klavecimbel en viool ervoor dat het toetsinstrument geen begeleidende- moest spelen maar een evenwaardige partij. Lyrische melodieën die de warmte van het spel van deze musici overbrachten naar een ademloos luisterend publiek. Met een heerlijk vloeiende melodie in het Allegro assai en een werkelijk schitterende saamhorigheid tussen de twee instrumenten in het Andante, dat schrijnend en emotioneel overkwam. De finale met het fugatische thema zorgde ervoor dat de feeststemming weer terugkwam.

Na de pauze nam de intensiteit nog verder toe. Post Scriptum (1990) van Valentin Silvestrov werd een openbaring. In dit werk zou de Oekraïense componist afscheid hebben genomen van de klassieke stijlen in de muziek. Als je dit werk voor de eerste keer hoort, vermoed je dus moderne akkoorden, dissonanten en atonaliteit. Maar na het begin met die droevige melodie word je meegetrokken in een totaal andere wereld. Beklijvende muziek met snelle sfeerwisselingen, frasen met dissonanten, onstuimige passages, verstilling, donkere tonen, sterke pizzicati, die klinken als tikkende tijdbommen, en dan steeds weer die terugkerende smartelijke melodie. En alles gespeeld met een diepe voelbare emotie. Schitterend.

Het laatste werk Sonate voor viool en piano in D van Prokofiev, gebaseerd op de fluitsonate die hij in het Oeralgebergte in oorlogstijd herschreef voor zijn vriend, de violist David Oistrach, die onder de indruk was van de klassieke stijl en het onweerstaanbare elan van het werk. In het Scherzo (Presto) waren technische hoogstandjes te horen, mede omdat de twee motieven qua ritme niet echt accorderen en tenslotte toch volledig in elkaar vloeiden zodat de spanning overging in een oplossing. De expressieve romance in het Andante klonk als een lieflijke droom en werd gevolgd door een meer dan virtuoos slotdeel. Beide musici etaleerden een technische beheersing en hadden geen moeite met de acrobatische grepen en akkoorden. Na het korte lyrisch, meditatieve interludium, wervelden de muziek onder hun handen naar een krachtig gebracht fortissimo finale akkoord. Een hoogstaand recital vol sfeer en emotie.

Cultuurpodium Porgy en Bess
Stichting Porgy & Bess Programma
Noordstraat 52
4531 GJ Terneuzen
Telefoon 0115-613293

Rekening nr: NL49RABO0119855186
KvK. nr.: 22060064
BTW nr.: NL 815845844-B02

Openingstijden:
zaterdag vanaf 13.00 uur
en vóór en na voorstellingen